Stopcontacten

Wandcontactdozen, ook wel outlets, stopcontacten en stekkers genoemd, zijn speciaal ontworpen om elektrische apparatuur op het elektriciteitsnet aan te sluiten. Het meest gebruikelijke type heeft twee verticale gleuven voor de elektrische tanden en een enkel gat voor de aarding, maar er zijn vele andere soorten wandcontactdozen gemaakt voor verschillende doeleinden, zoals overspanningsbeveiliging, sabotage bestendigheid en afstandsbediening.

Als je even rondkijkt in je eigen huis, zie je waarschijnlijk veel standaard 15-amp duplex stopcontacten. Met wat meer moeite zie je echter ook andere soorten wandcontactdozen, zoals GFCI-aansluitingen met een ‘Test’- en ‘Reset’-knop, of 120/240-volt-aansluitingen voor drogers, fornuizen en andere grote apparaten. Gebruik deze handige gids om meer te weten te komen over de verschillende soorten wandcontactdozen, zodat je de juiste keuze kunt maken op basis van ontwerp, doel en locatie.

Een stopcontact kiezen

Bij het installeren van nieuwe wandcontactdozen in huis of het selecteren van het type stopcontacten dat je door een professionele elektricien wilt laten installeren, is het noodzakelijk om te overwegen waar de stekker zal worden geïnstalleerd, het doel van de wandcontactdoos, en of er veiligheidsvoorzieningen zijn die kunnen helpen bij het beschermen van personen die in het huis wonen. Standaard 15-amp duplex stopcontacten zijn de meest voorkomende en kosteneffectieve optie, maar zorg ervoor om de stroomvereisten van je apparaten te controleren om te bepalen of je een 20-amp duplex stopcontact, of zelfs een 120/240 volt stopcontact nodig.

Als je de wandcontactdoos in de keuken of badkamer installeert, moet deze voorzien zijn van een aardlekschakelaar. Als je het in een slaapkamer installeert, is het een goed idee om te zoeken naar een AFCI-stopcontact om elektrische brand en toevallige elektrocutie te helpen voorkomen. AFCI wordt de norm, niet de uitzondering, in recente codeversies. Ook een sabotagebestendig stopcontact is een goede keuze voor huizen met kinderen. Als de belangrijkste factor echter gemak is, dan is het aan te raden om te kijken naar roterende stopcontacten, USB-stopcontacten en slimme stopcontacten.

Beste stopcontacten

AFCI stopcontacten

Het beste voor: Elektrische brandpreventie.

Arc Fault Circuit Interrupter (AFCI) muurpluggen zijn ontworpen om te detecteren wanneer er een boog ontstaat en om het stopcontact automatisch uit te schakelen. Vlambogen kunnen worden veroorzaakt door een oververhit apparaat, door een spijker of schroef door een elektriciteitsdraad te slaan, of zelfs wanneer knaagdieren of ander ongedierte in de bedrading van het huis kauwen. Het resultaat is dat de elektriciteit tussen de verbindingen springt, waardoor vonken, grote hitte en brand kunnen ontstaan. Als boogvorming wordt gedetecteerd, schakelt de AFCI-wandplug het stopcontact automatisch uit. Deze producten zijn zeer geschikt voor keukens, wasruimtes en slaapkamers.

Aan de slag met het plaatsen van extra stopcontacten 

Nederlandse huishoudens voeren klussen in huis steeds vaker zelf uit, in plaats van dat zij hier een vakman voor inschakelen. Gek is dat niet! Door het werken vanuit huis heeft men meer tijd over; we staan niet langer dagelijks in de file. Daar komt bij dat er online veel informatie te vinden valt over de wijze waarop deze klussen moeten worden uitgevoerd. Een typisch voorbeeld van een klus die huishoudens steeds vaker zelf oppakken: het plaatsen van een nieuw stopcontact. Schaf online de juiste kabel aan, zorg voor het losse stopcontact en huur waar nodig gereedschap bij de bouwmarkt. Dat laatste kan noodzakelijk zijn, wanneer je een stopcontact in een betonnen muur wilt plaatsen. In dit artikel lees je meer over deze klus. 

Bepaal het beoogde gebruik van het stopcontact 

Wanneer je extra stopcontacten in ruimtes monteert, is het zaak vooraf te bepalen met welk doel je dit doet. Verwacht je hier straks een wasmachine te plaatsen? Wil je naast de bestaande wasmachine gebruik gaan maken van een wasdroger op zolder? In dergelijke situaties brengt het plaatsen van een extra stopcontact een aantal voorwaarden met zich mee. Zo zal de groepenkast moeten worden uitgebreid met een extra installatieautomaat, om een overbelasting van de bestaande automaten in de groepenkast te kunnen voorkomen. Een groep in de meterkast kan zo’n 3.500 Watt aan vermogen leveren. Is de vraag groter, doordat er bijvoorbeeld meerdere grootverbruikers op een groep worden aangesloten, dan leidt dit tot een overbelasting. Met het plaatsen van een extra installatieautomaat voorkom je dit. 

Aansluiten van het nieuwe stopcontact 

Op het moment dat aan de basisvoorwaarden voor het monteren van het extra stopcontact voldaan is, kun je deze aansluiten. Zorg dat de kabels op de juiste wijze worden verbonden met het stopcontact; volg de instructies die vaak bij het losse stopcontact worden meegeleverd. Het is belangrijk dat het stopcontact geaard is. Draai het stopcontact stevig vast en werk de verschillende kabels achter het stopcontact op een nette wijze weg in pvc-buizen. Het helpt kortsluiting in huis te voorkomen. 

Tip: je kunt de nieuwe kabel voor het stopcontact middels lasklemmen aansluiten op de bestaande kabels in huis. Trek de kabels door vanaf een bestaand stopcontact, of maak gebruik van de kabels rond een schakelaar. Het doortrekken van kabels vanaf een aansluitpunt voor de verlichting kan vaak niet; het stopcontact zou hierbij niet werken als de lampen uitgeschakeld zijn.

USB stopcontact

Het beste voor: Het aansluiten van USB-stekkers op het elektriciteitsnet van het huis.

Om het brede scala aan apparaten met USB-laadkabels aan te kunnen sluiten, kunnen mensen USB-stopcontacten in hun huis laten installeren. Deze wandcontactdozen hebben meestal hetzelfde 15-amp duplex ontwerp voor standaard apparaten onder spanning, maar ze hebben ook een of meer USB-poorten waar USB-kabels direct kunnen worden aangesloten in plaats van een adapter. Ook hoef je je minder zorgen te maken over de grootte van de stekkers, omdat USB-kabels minder ruimte in beslag nemen dan USB-adapters. Hierdoor kun je meer devices op één stopcontact aansluiten, waardoor je minder stekkerdozen en verlengsnoeren nodig hebt.

GFCI stopcontacten

Het meest geschikt voor: Bescherming van mensen in de buurt tegen elektrische gevaren in gebieden in de buurt van water.

Ground Fault Circuit Interrupter (GFCI) wandcontactdozen vindt je meestal op plaatsen in de buurt van water, zoals badkamers, keukens, wasruimtes, buiten, en in sommige kelders en garages. Deze stopcontacten zijn speciaal ontworpen om de stroom van elektriciteit te volgen en de stroom naar het stopcontact af te sluiten als een piek of sprong in de stroom wordt gedetecteerd. De stroomstoot die bijvoorbeeld kan optreden als een haardroger in een badkuip vol water valt, zal de schakelaar doen afgaan, waardoor de stroom naar het stopcontact automatisch wordt uitgeschakeld om elektrische ongevallen te voorkomen. GFCI-stopcontacten zijn gemakkelijk te herkennen omdat ze een ‘Test’- en ‘Reset’-knop op het paneel van het stopcontact hebben. (Opmerking: er zijn nu stopcontacten op de markt die er net zo uitzien, AFCI of Arc Fault Circuit Interrupters. Let goed op welk type je hebt gekocht).